Pagina 1 van 1

Het ISKRA (Brushless) systeem

Geplaatst: 13 nov 2012 12:34
door C. van Klaveren
Wederom hallo waarde Tomosrijders,

Ik ben al een paar weken bezig met het ISKRA ontstekingsysteem en daaruit voortvloeiend ging ik het internet afstruinen. Ondertussen mag het duidelijk zijn, dat de puntjes vervangen zijn door een spoel. En de spanning voor het licht, etc. door de andere 3 spoelen.

Door de spoelen op een bepaalde manier (mechanisch) op te stellen en (elektrisch) te verbinden, plus het aantal magneten evenredig te laten zijn aan het aantal spoelen hebben we te maken met het Brushless systeem.

Het begrip Brushless was voor mij ook een onbekende eenheid. En uit vragen om mij heen ( Aan mensen met een elektrische opleiding. ), bleek dat ik niet de enigste was.

Maar goed: In zoverre ik het kan zien, is het in wezen een enkelfase wisselspanning dynamo. (Welk ook nog een andere spoel in zich heeft.)

Het systeem is nog niet zo lang in de praktijk, vermoedelijk dat er van uit den beginne van het begrip elektriciteit eerst de gelijkspanning aan de orde kwam en daarna overgegaan werd naar 3 fase wisselspanning. En de 1 fase wisselspanning is\werd overgeslagen. [En voor de goede orde: Dit is mijn persoonlijke idee.]

Maar nu in de praktijk: (Ook mijn eigen idee.)
Op enig moment is men (waarschijnlijk) tijdens het zoeken naar een mogelijkheid om een motor op een enkele fase te laten lopen. (Zo als (vermoedelijk) de wasmachine thuis. ) En heeft men dit idee weer terug gehaald uit verledentijd en doorontwikkeld.

Wel: (Eenvoudig gezien) Als je nu een elektromotor ontwikkeld, dan kan je het systeem ook andersom laten werken. En dan creëer je een dynamo. En dat is bij ons Tomosje aan de orde.

Zoekende op internet over het Brushless systeem, kon ik alleen een werking beschrijving van een motor vinden. Maar het is tenminste iets. Zie hier onder.


Wat is een brushless/sensorless systeem?
Brushless betekent borstelloos, = zonder (kool)borstels.

Bij elektromotoren mèt borstels, zorgen deze borstels, samen met de collector ervoor dat de spoelen in de motor op het juiste tijdstip de juiste spanning krijgen.
Zo'n motor is het simpelste te construeren met ronddraaiende spoelen en stilstaande magneten.
Zou je dat andersom willen dan had je nog twee extra borstels nodig.......

Dat de spoelen in de motor op het juiste tijdstip de juiste spanning krijgen, heet commutatie.

Bij een brushless motor zorgt de elektronica in de regelaar voor de commutatie.


Er zijn dus geen borstels meer nodig! Geen borstels die heet worden en slijten....
Bij een brushless motor staan de spoelen stil en draaien de magneten.

 Zo`n brushless motor heeft de beste (aanloop) eigenschappen als hij als 
driefase-synchroon motor ontworpen en gebouwd wordt.


Om de commutatie goed te verzorgen moet de regelaar precies weten wat de positie van 
de magneetpolen is ten opzichte van de stator spoelen.


Bij de eerste brushless systemen gebeurde dit door middel van hall sensoren, die konden "aanvoelen" 
hoe de rotor positie was. Een prima systeem, je had alleen wat extra draden nodig voor de sensoren. 


Met de komst van de microprocessor werd het praktisch haalbaar dat de regelaar zonder extra 
sensoren de rotor positie kan detecteren en berekenen. 
Zo een regelaar heet Brushless/Sensorless en "leest" de rotor positie via de drie motorspoelen,
 waardoor ook de motorstroom loopt.


Met enige creativiteit kan je bedenken hoe het bij ons Tomosje gaat als het vliegwiel rond draait.

[ Maar toch even ter info: Iedere keer dat een magneet voor een spoel verschijn, ontstaat er een (inductie) spanning. Zie het als een theoretische lijn die omhoog gaat. En steeds hoger gaat naar mate de magneet verder voor de spoel verschijnt. En weer afneemt naar mate de magneet weer verdwijnt bij de spoel.
Als je nu voor je zelf even een lijn (omhoog) op papier zet. Een punt bovenaan de lijn zet. En dan een lijn, vanuit dat punt, weer naar beneden. Dan heb de op papier de magneet gevolgd en de spanningsvorm beschreven\getekend.
Ergo: Daar staat de wisselspanning van je Tomosje.
En dat 3x op hetzelfde moment. Opbouwend c.q. sterker. ]
De vorm van dat signaal staat bij een ander artikeltje van mij, waar ik de scope gefotografeerd heb.

Zo dat was weer een heel verhaal, maar ik mag hopen dat het nu voor iedereen te begrijpen is.

Uiteraard weer met genoegen gedaan en vriendelijk gegroet.



(Ook motoren worden volgens dit systeem gemaakt)